Katastrofy budowlane mogą mieć wiele przyczyn: od błędów projektowych, przez niedopatrzenia wykonawców aż po niewłaściwą eksploatację i wypadki losowe.

Wypadki losowe jako przyczyny katastrof budowlanych

Najbardziej oczywistymi przyczynami katastrof budowlanych są wypadki związane z działaniem sił przyrody i wypadki losowe. Katastrofę budowlaną spowodować mogą zdarzenia takie jak pożary i wybuchy, ale także tąpnięcia związane z pracami prowadzonymi przez kopalnie i zakłady wydobywcze. Konstrukcje budowlane narażone są także na działania sił związanych z gwałtownymi porywami wiatru, huraganami, powodziami i lawinami (także osuwiskami i lawinami błotnymi). Nie przed wszystkimi można budynek zabezpieczyć, ale sporo ze skutków można zminimalizować, odpowiednio projektując, a później wznosząc konstrukcję zgodnie z dokumentacją techniczną.

Niewłaściwa eksploatacja może być przyczyną tragedii

Nawet to, że budynek został zaprojektowany i wykonany zgodnie ze sztuką budowlaną, nie musi być gwarantem tego, że konstrukcja pozostanie nienaruszona, bo zagrożeniem dla budynku może być także jego nieprawidłowa eksploatacja. Niebezpieczne jest zwłaszcza narażanie konstrukcji na zbyt duże obciążenia, które nie zostały uwzględnione w projekcie budowlanym. Niedopuszczalną sytuacją jest także wykonywanie przeróbek niezgodnych ze sztuką budowlaną.
Także nieprzewidziane projektem wprowadzenie urządzeń i maszyn może być problematyczne. W wielu przypadkach koniecznie trzeba przeprowadzić pomiar drgań mechanicznych, który to udziela niezbędnych informacji odnośnie obciążeń dynamicznych, które pojawiać mogą się chociażby w trakcie rytmicznej pracy niektórych urządzeń.

Błędy projektowe i wykonawcze

Błędy projektowe i wykonawcze stwarzają duże niebezpieczeństwo dla konstrukcji. Niewłaściwe uwzględnienie obciążeń, przyjęcie niewłaściwej nośności albo strat sprężenia to tylko niektóre z błędów, które wystąpić mogą już na etapie projektowym. Zupełnie osobnym problemem są błędy wykonawcze. Mogą być one związane chociażby z zastosowaniem nieprawidłowych technologii albo niską jakością wykonywanych prac.
Zmiany w prefabrykatach, kiepskiej jakości materiały, a także wykonywanie prac niezgodnie z dokumentacją techniczną dołączoną do projektów to sytuacje niedopuszczalne, które w perspektywie czasu mogą okazać się tragiczne w skutkach.